बाह्रमासे फूल अर्थात् सदाबहार फूलको बोट घरको वरिपरि कतै देख्नु भएको होला । यसलाई अंग्रेजीमामा पेरिविंकल पनि भनिन्छ । यसको पात र फूल जति सुन्दर देखिन्छन्, यसको औषधीय गुण थाहा पाउँदा तपाईंलाई पत्याउन मुस्किल पर्छ । आयुर्वेदका अनुसार बाह्रमासे फूलको पातको सेवनले शरीरको धेरै गम्भीर समस्यामा धेरै फाइदा गर्छ । आयुर्वेदमा लामो समयदेखि यसको प्रयोग हुँदै आएको छ, यसबाहेक सदाबहार फूल र पातलाई परम्परागत औषधिमा पनि प्रयोग गरिन्छ । सदाबहारको पात मधुमेह जस्ता गम्भीर समस्याहरूको लागि रामवाण उपाय मानिन्छ । यसबाहेक मलेरिया, घाँटी दुख्ने र ल्युकेमियाको समस्यामा यसको सेवन निकै फाइदाजनक हुन्छ । सदाबहार पातको प्रयोगले शरीरमा रहेको विषाक्त पदार्थलाई बाहिर निकाल्न पनि निकै फाइदाजनक हुन्छ । सदाबहार पातका फाइदाहरू र यसको प्रयोग कसरी गर्ने भन्ने बारे विस्तृत रूपमा जानौँ ।
सदाबहार पातका फाइदा
आयुर्वेदमा सदाबहारलाई रोगका लागि सञ्जीवनी भनिन्छ । आजको समयमा, आहार र जीवनशैलीसँग सम्बन्धित कारणहरूले गर्दा मानिसहरूमा धेरै समस्या तीव्र गतिमा बढिरहेका बेला सदाबहार पातको प्रयोग धेरै उपयोगी हुन सक्छ । भारतको आरोग्य स्वास्थ्य केन्द्रका आयुर्वेदाचार्य डा. एसके पाण्डेका अनुसार सदाबहार पातको प्रयोगले शरीरमा वात र कफ दोष हटाउन निकै फाइदाजनक हुन्छ । यसमा पाइने तितोपन शरीरका लागि निकै फाइदाजनक हुन्छ । शरीरका यी समस्यामा सदाबहार पातको प्रयोग लाभदायक मानिन्छ ।
१. घाँटीको सङ्क्रमणको समस्यामा सदाबहार फाइदाजनक हुन्छ
घाँटीको इन्फेक्सनको समस्यामा सदाबहारको पात निकै फाइदाजनक हुन्छ । यसमा पाइने एल्कालोइड्स, अजमालिसिन, सर्पेन्टाइन नामक तत्त्वले शरीरमा रहेको इन्फेक्सनलाई हटाउन निकै उपयोगी मानिन्छ । सदाबहार पातको काढा र रस रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता बढाउन पनि धेरै उपयोगी छ ।
२. रक्तचापको समस्यामा सदाबहार उपयोगी हुन्छ
सदाबहार रक्तचाप नियन्त्रणका लागि निकै फाइदाजनक हुन्छ । सदाबहार पातमा पाइने गुण उच्च रक्तचापमा फाइदाजनक हुन्छ । रक्तचापको समस्या भएमा सदाबहारको जरा पनि प्रयोग गर्न सक्नुहुन्छ । विशेषज्ञको सल्लाहका आधारमा रक्तचाप नियन्त्रण गर्न सदाबहार पात र जराको सेवन गर्न सकिन्छ ।
३. मधुमेह रोगीका लागि रामवाण औषधि
मधुमेहको समस्यामा सदाबहारको पात निकै फाइदाजनक मानिन्छ । यसमा पाइने एल्कालोइड नामक तत्व शरीरमा इन्सुलिन उत्पादन गर्न निकै लाभदायी हुन्छ । सदाबहार पातको जुस पिउनु मधुमेह रोगीको लागि धेरै लाभदायक हुन्छ। सदाबहार पातको रस दिनहुँ बिहान चिकित्सकको सल्लाह अनुसार पिउन सक्नुहुन्छ ।
४. सदाबहारको पात क्यान्सरमा फाइदाजनक हुन्छ
सदाबहार पातमा पाइने क्यान्सर प्रतिरोधी गुणले शरीरमा रहेका क्यान्सर कोशिकाहरूलाई हटाउन वा निको पार्ने काम गर्छ । सदाबहारको पातमा पाइने भिन्क्रिस्टिन र भिन्ब्लास्टाइन एल्कालोइड्सले क्यान्सर कोशिकाहरूलाई हटाउन निकै फाइदाजनक हुन्छ ।
५. छाला सम्बन्धी समस्यामा उपयोगी
छाला सम्बन्धी समस्यामा सदाबहार पातको प्रयोग निकै फाइदाजनक हुन्छ । छालामा चिलाउने, इन्फेक्सन वा अन्य समस्या भएमा सदाबहार पातको लेप प्रभावित क्षेत्रमा लगाउनाले फाइदा हुन्छ । यसबाहेक, सदाबहार पातहरू डन्डिफोर र चाउरीपन आदिको लागि पनि धेरै उपयोगी छन् ।
माथि उल्लेखित समस्याहरू बाहेक अन्य धेरै समस्या र रोगहरूमा सदाबहार पातको प्रयोग लाभदायक हुन्छ । यस्ता समस्यामा चिकित्सक वा विज्ञको सल्लाह लिएर मात्र सदाबहार पातको प्रयोग गर्नुपर्छ ।